تفاوت انواع چای سیاه ایرانی

Monday، ۱۲ Mehr ۱۴۰۰

ما تا قبل از راه اندازی تیاور، مثل بقیه مردم توانایی تشخیص انواع چای سیاه رو نداشتیم، با ورود به این بازار پر تنوع، نیاز پیدا کردیم به دانش برای شناخت بهترین چای در جهت انتخاب محصولی با کیفیت شایسته شما، با اشتیاق زیاد رفتیم سر کلاس درس وسط باغ چای، اون هم باغ های چای املش با قدمتی کهن و کیفتی فوق العاده، برخلاف تصور اکثریت مردم ایران، لاهیجان بزگترین تولید کننده چای در ایران نیست و املش با ۳۳ درصد تولید برگ سبز چای، بزرگترین تولید کننده چای در کشور است، برای آشنائی بیشتر با مراحل تولید چای بهاره در املش به این بلاگ مراجعه کنید چرا که در این مطلب قصد داریم فقط به تفاوت انواع چای سیاه ایرانی بپردازیم.

متخصصین چای دسته بندی های متفاوتی برای چای قائل هستند اما به صورت متفق القول معتقدند که برای تشخیص چای با کیفیت، باید چای را در فنجان نوشید و اظهار نظر کرد و اظهار نظر از روی ظاهر چای کار حرفه ای نیست، البته که برای چای نوشی، اصول دم آوری چای هم مهمه، با فرض دم آوری اصولی چای، باید کیفیت چای رو در فنجان تشخیص داد.

از اونجایی که چای سه بار در هر سال برداشت میشه بهتره که در اولین قدم شمار و با سه دسته بندی مهم از حیث برداشت چای آشنا کنیم، چرا که در هر برداشت کیفیت چای متفاوته و اینجاست که نقش فصول، طبیعت و کیفیت محصولات محلی و کشاورزی رو میتونیم درک کنیم. با تغییر فصول، با تغییر رنگ و کیفیت فصل ها، کیفیت محصولات کشاورزی که از دل طبیعت حاصل میشن هم تغییر میکنه، اساسا یکی از لذت های وصف ناپذیر محصولات طبیعی، در هم آمیختگی با طبیعته که با استفاده از اونها بر جان ما هم تاثیر میگذاره.

چای بهاره:

اولین چین در هر سال مربوط میشه به برداشت بهاره که همونطور از نامش پیداست، این برداشت در ابتدای فصل بهار انجام میشه و البته برداشت وابسته است موقعیت جغرافیایی باغ چای، چرا که باغ های چای مرتفع دیرتر وقت برداشتشان می رسد. به هر تقدیر اصولا اواخر اردیبهشت چای بهاره آماده عرضه و فروش می شود.

رنگ چای بهاره بیشتر است و عطر و طعم بهتری را هم برای چای نوشی به ارمغان می آورد، اما متخصصین چای بر این باورند که لزوما چای بهاره بهترین چای نیست و بسته به نوع نگهداری باغ و رسیدگی های متداول و دائمی کشاورز میتوان خروجی های متنوعی از باغ چای را در سایر فصول هم تجربه کرد اما به صورت کلی این باور درست است که چای بهاره دارای کیفیت بهتری است.

چای بهاره به سه نوع؛ چای سرگل بهاره ، چای شکسته ممتاز و چای قلم تقسیم می شود که البته باز اگر از منظر تخصصی بخواهیم انواع چای را بررسی کنیم در کارخانه چای میتوانیم شاهد تنوع بیشتری از این دسته بندی باشیم مثلا 5 نوع چای قلم وجود دارد که میزان کیفیت آنها با هم متفاوت است و بسته به غربالگری و گرید بندی های تخصصی طعم و شکل ظاهری آنها با هم متفاوت است به طور مثال چای قلمِ دو دارای ساقه های بیشتری است و در نتیجه طعم گسی و تلخی آن به نسبت چای قلم بهاره "یک" بیشتر است به همین خاطر ما اسم آن را چای قهوه خانه ای گذاشتیم به خاطر تداعی طعم گس چای های قهوه خانه ای گیلان که طرفداران خاص خودش را دارد.

ناگفته پیداست یکی از دلایل حائز اهمیت در مرغوبیت چای بهاره این است که بوته بعد از یک استراحت طولانی با دارا بودن برگ های جوان بیشتر، اصلا تلخ نیست و بیشتر طعم آن به گسی می رود.

یک دسته بندی خاص هم برای چای وجود دارد که به آن اصطلاحاً چای دست ساز گفته می شود که ما برای حفظ زبان و گویش اصیل گیلکی نام آن را چای دست پیچ گذاشته ایم، اگر به چای های تخصصی علاقه مند هستید میتونید برای آشنائی بیشتر با این چایِ تخصصی بلاگ "چای دست ساز چیه" را مطالعه کنید.

چای تابستانه:

برداشت دوم چای پس از رسیدگی و نگهداری چند ماهه از بوته های چای، و پس از رویش مجدد جوانه های بوته و شکل گیری برگ های تازه اصولا در اوایل تیر ماه شروع می شود به هر تقدیر چون این برداشت دوم است و بوته چای توانایی اولیه خود را ندارد برگ ها دارای کیفیت کمتری به نسبت بهار هستند و در نتیجه احساس تلخی در چای تابستانه کمی بیشتر است و البته این بسیار بستگی به پرورش باغدار هم دارد و البته رنگ و عطر کمتری را به نسبت چای بهاره در این چای شاهد هستیم. در این فصل هم چای دست ساز تابستانه موجود می شود اما قطعا کیفیت آن نسبت به چای دست ساز بهاره کمتر است.

چای پاییزه:

ونوبت به آخرین برداشت سال می رسد، در مهر و ابان نوبت به برداشت سوم می رسد و این چای به دلیل خستگی بوته های چای و ضعف نسبی خاک ممکن است منجر به کاهش کیفیت چای شود و البته باز هم تخصص و دانش کشاورز در پرورش بوته می توانند یاری دهنده باشد.

باید در نظر داشته باشیم، با وجود اینکه چای تابستانه و چای پاییزه از کیفیت نسبی پایین تری از چای بهاره قرار دارند، اما حتی بدترین نوع چای طبیعی دارای کییفیت و سلامت بیشتری است به نسبت چای های مصنوعی و خارجی که با اسانس و طعم غیر طبیعی سلامت ما را به خاطر می اندازند.

انواع چای سیاه در برداشت بهاره:

این دسته بندی براساس برگ های چیده شده از بوته گیاه چای به نام کاملیا سیننسیس است که هر کدام به نسبت دارای کیفیت، رنگ دهی، عطر و طعم متفاوتی هستند.

چای سرگل بهاره: شامل برگ های جوان چای است و در فصل بهار چیده شده است و نسبت به دیگر انواع چای، عصاره دهی بالاتر و کافئین بیشتری دارد.

چای قلم بهاره: این چای به نسبت چای سرگل بهاره کافئین کمتر و رنگ ملایم تری دارد.

چای قهوه خانه ای : چای قهوه خانه ای بهاره گیلان، حاصل زحمت کشاورزان املش، شامل برگ ها و شاخساره های مسن تر با طعمی گس، کمی تلخ و مشتی.

چای دست ساز بهاره: چای دست پیچ یا چای دست ساز، بهترین و خاص ترین برگ های سبز چای در بهار، دست چین شده، به صورت دستی مالش و تبدیل به چای سیاه می شوند.

تیاور، یار و یاور زمین

توسعه اشتغال روستایی و احیاء جنگلهای هیرکانی